landschap met schapen © Veronique De Smedt

Maasvallei

BE2200037 - Uiterwaarden langs de Limburgse Maas en Vijverbroek

1 Inleiding

Het Natura 2000-netwerk is een samenhangend Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Deze zijn aangewezen op basis van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijnen om Europees beschermde habitattypes en soorten de kans te geven duurzaam te overleven en zo de Europese biodiversiteit te bewaren. In Vlaanderen zijn 62 Natura 2000-gebieden aangeduid, ook speciale beschermingszones (hierna: SBZ) genoemd. Deze gebieden zijn essentieel voor het bereiken van de gunstige staat van instandhouding van Europees te beschermen habitats en soorten. Voor Vlaanderen gaat het om 47 habitattypes, 49 dier- en plantensoorten en 58 vogelsoorten. 

Alle lidstaten van de Europese Unie zijn verplicht om de nodige maatregelen te nemen om een ‘gunstige staat van instandhouding’ te realiseren voor Europees te beschermen habitats en soorten. Om deze maatregelen in te vullen heeft de Vlaamse Regering instandhoudingsdoelstellingen (hierna: doelen) op Vlaams niveau en per SBZ bepaald. Op Vlaams niveau zijn dit de zogenaamde gewestelijke instandhoudingsdoelstellingen (hierna: G-IHD) en per SBZ zijn dit de zogenaamde specifieke instandhoudingsdoelstellingen (hierna: S-IHD). Deze S-IHD zijn, na een intensief overlegproces tussen 2010 en 2013, vastgesteld in aanwijzingsbesluiten (de S-IHD-besluiten) door de Vlaamse Regering op 23 april 2014. 

De realisatie van de doelen wordt gefaseerd en programmatisch aangepakt. Vlaanderen moet elke zes jaar aan Europa rapporteren, daarom is ook voor de realisatie gekozen voor cycli van maximaal zes jaar. Per cyclus of planperiode wordt een Vlaams Natura 2000-programma opgemaakt met een Vlaamse taakstelling en acties voor de komende periode. Het programma omschrijft ook welke organisaties betrokken zijn en geeft een raming van de uitgaven voor de uitvoering van het programma.  

Focus Vlaams Natura 2000 programma 2016–2020

Omdat Vlaanderen in 2020 aan Europa moet rapporteren, loopt de eerste cyclus van het Vlaams Natura 2000-programma van 2016 tot 2020. Op het moment van publicatie van dit voortgangsdocument bestaat er nog geen nieuw Vlaams Natura 2000-programma voor de volgende planperiode (2021-2026), zodat het bestaande programma volgens de regelgeving geldig blijft.  

Voor deze eerste cyclus is vertrokken van de Europese Biodiversiteitsstrategie 2020 en van het Pact 2020. In het Vlaams Natura 2000-programma zijn een bindende en een richtinggevende taakstelling geformuleerd als een gefaseerd kader voor de realisatie van de doelen.

Het bindend deel van de taakstelling in het Vlaams Natura 2000-programma omvat:

  • het stoppen of vermijden van de verdere achteruitgang van Europees te beschermen habitattypes of soorten (stand still);
  • dat 16 van de 47 Europees te beschermen habitattypes in een gunstige staat verkeren of zijn verbeterd ten opzichte van 2007 (zie bijlage 5 van het Vlaams Natura 2000-programma).

Het bindend deel van de taakstelling moet tegen 2020 worden gerealiseerd.

Het richtinggevende deel van deze taakstelling omvat:

  • dat tegen 2020 voor alle Europees te beschermen habitattypes en soorten samen 70% van de inspanningen operationeel zijn, zodat alle habitats en soorten in een gunstige staat van instandhouding kunnen worden gebracht tegen 2050. Voor soorten die extra oppervlakte leefgebied nodig hebben, moet een derde van de extra oppervlakte gerealiseerd zijn door inrichting en beheer.

De maatregelen nodig om het richtinggevende deel van de taakstelling te realiseren, kunnen al in deze planperiode opgestart worden of, indien al in planning of uitvoering, verder lopen. Deze maatregelen moeten niet noodzakelijk afgerond zijn tijdens de looptijd. In de inspanningsmatrix (hoofdstuk 4 van het voortgangsdocument) is voor elke actie aangegeven of deze behoort tot het bindend of het richtinggevend deel van taakstelling van het Vlaams Natura 2000-programma.

Doelstelling van het voortgangsdocument

Het voortgangsdocument wordt opgemaakt met het oog op:

  • het gradueel realiseren van de S-IHD;
  • het vermijden of stoppen van de verslechtering van de Europees te beschermen habitats en de leefgebieden van Europees te beschermen soorten;
  • het vermijden of het stoppen van de betekenisvolle verstoring van de Europees te beschermen soorten.

Het Agentschap voor Natuur en Bos (hierna: het ANB) maakt het voortgangsdocument op en beheert het. Dit voortgangsdocument beschrijft de inspanningen die volgens de inventaris hiervan in 2017 geleverd worden door de organisaties voor wie het beheren en ontwikkelen van natuur een maatschappelijke opdracht is. Dit zijn het ANB, de verschillende openbare besturen en de erkende terreinbeherende verenigingen. Tevens biedt het een overzicht van de openstaande taakstelling en van de acties die, volgens de huidige plannen en inzichten, nodig zijn voor de realisatie ervan. Zo vormt het voortgangsdocument het vertrekpunt en de inspiratiebron voor het bereiken van de doelen voor iedereen die daaraan kan bijdragen.

Situering van het SBZ

2 Taakstelling

Voor elke SBZ werden door de Vlaamse Regering de specifieke doelen voor Europees te beschermen habitats en soorten en de prioritaire inspanningen vastgesteld in een S-IHD-besluit. Deze doelen worden in dit voortgangsdocument weergegeven in hoofdstuk 2.1. Deze zijn daarbij geclusterd in landschapstypes. Per Europees te beschermen soort en habitat zijn het gebiedsgericht kwantiteitsdoel (populaties of oppervlakten) en kwaliteitsdoel beschreven. Hoofdstuk 2.2 geeft prioritaire inspanningen weer, die in het S-IHD-besluit vastgesteld zijn voor het realiseren van de doelen. 

2.1 Doelen

Legende bij de oppervlakte-, populatie- en kwaliteitsdoelen

Symbool

Omschrijving

+

Het doel is een stijging van de oppervlakte of populatiegrootte / een verbetering van de kwaliteit.

=

Het minimale doel is het behoud van de oppervlakte of populatiegrootte / het behoud van de kwaliteit.

=/+

Het minimale doel is het behoud van de oppervlakte of populatiegrootte / het behoud van de kwaliteit met lokale uitbreidingsmogelijkheid.

=/-

Het minimale doel is het behoud van de oppervlakte of populatiegrootte / het behoud van de kwaliteit met lokale inkrimpingsmogelijkheid.

In onderstaande tabel met de doelen voor het SBZ worden doelstellingen voor enerzijds het gedeelte dat habitatrichtlijngebied is en anderzijds het gedeelte dat 'zuiver vogelrichtlijngebied' (lees: enkel vogelrichtlijngebied en geen habitatrichtlijngebied) is, niet onderscheiden, maar geïntegreerd. Aan de drie criteria die tegelijk vervuld dienen te zijn om deze doelen voor beide ruimtelijk afgebakende gebieden van elkaar te onderscheiden, werd immers niet voldaan. De drie criteria zijn: 

  • het zuiver vogelrichtlijngebied handelt over een relevante oppervlakte; 

  • het betreft in dit gebied relevante doelstellingen doelen en; 

  • de doelen die in het gedeelte dat zuiver vogelrichtlijngebied is, gerealiseerd dienen te worden, zijn (reeds in dit stadium) bekend.] 

De SBZ is op Vlaams essentieel tot zeer belangrijk voor een reeks van soorten en habitattypes waaronder:

  • Laaglandrivieren met slikoevers: habitattypen 3260 waterlopen, 3270 slikoevers, , bittervoorn, rivierrombout, rivierdonderpad, bever, otter,
  • Plassen en oude maasmeanders: habitattypen 3150 eutrofe plas, 3270 slikoevers, bittervoorn, kleine modderkruiper, kamsalamander, boomkikker, poelkikker, visdief, bever, otter.
  • Hooilanden en ruigten: habitattypen 6210 kalkminnend grasland op dorre zandbodem, 6430 ruigten, 6510 schraal hooiland, Kwartelkoning
  • Loofbossen: habitattypen 91E0 wilgenvloedbossen; mesotrofe elzenbroekbossen met bijzonder waardevolle drijftilvegetaties in het Vijverbroek (habitat 7140), 91F0 hardhoutooibossen, bever

De Maas wordt gekenmerkt door de hoge dynamiek van een regengevoede rivier. Dit kan leiden tot natuurlijke overstromingen die voldoende kracht hebben om grind en zand te verplaatsen en ergens anders in de vallei af te zetten. Afhankelijk van de hoogte en de afstand tot de rivier leidt dit tot een variatie aan de frequentie waarin bepaalde zones overstromen en bijgevolg afzettingen gebeuren. Het is juist deze variatie die zorgt voor de specifieke biodiversiteit en de instandhouding van de verschillende Europese habitattypes en soorten. Door menselijke ingrepen in het verleden (aanleg zomerdijken, opstuwingen, …) is deze dynamiek ingeperkt wat leidt tot meer afzetting van fijne fracties (leem) en sedimenttekort van grovere zand- en grindfracties, dit laatste vooral door de stuw van Borgharen. Daarenboven leidden intensivering van landbouw en ontgrindingen tot een sterke achteruitgang van de typische Maasvalleigraslanden. Hierdoor zijn de oppervlakten van habitattypes en de leefgebieden van de soorten erg klein geworden. Voor de waterloop zelf vormen migratiebarrières en onvoldoende waterkwaliteit belangrijke herstelopgaven. 

Binnen de vallei wordt de natuurlijke dynamiek maximaal hersteld. Binnen het winterbed moet de Maas, minstens in bepaalde delen opnieuw vrij kunnen meanderen, waarbij een dynamisch systeem met grind- en zandbanken ontstaat. Hierbij is ook een oplossing nodig voor het actuele sedimenttekort van grof zand en grind. Uitbreiding van de actueel sterk versnipperde oppervlakte graslanden binnen SBZ is noodzakelijk voor een duurzame instandhouding van de kenmerkende habitats en herstel van duurzame populaties van kwartelkoning, grauwe klauwier en boomkikker. Om een voldoende aandeel open valleivegetaties te behouden , is een aangepast maai- of begrazingsbeheer noodzakelijk. Hierdoor verhoogt ook het waterbergend vermogen van de vallei bij piekdebieten, waardoor het risico op overstromingen buiten het winterbed vermindert. Ook voor de actueel sterk versnipperde loofbossen is een uitbreiding van de oppervlakte binnen SBZ noodzakelijk. Hierbij wordt vooral ingezet op uitbreiding van de unieke hardhoutooibossen en wilgenvloedbossen.

Verbetering van de waterkwaliteit moet zorgen voor jaarrond gunstige condities voor stroomminnende aquatische fauna en flora. Opheffen van migratiebarrières moet de vrije migratie toelaten van soorten als zalm, zeeprik en rivierprik. Daarnaast moeten ook natuurlijke beekmondingen hersteld worden zodat de visfauna terug kan migreren naar de zijbeken van de Maas. Ook voor habitats en soorten van de valleibiotopen is herstel van migratiemogelijkheden tussen de verschillende deelgebieden noodzakelijk.

Rivierlandschap

In het winterbed van de rivier zijn verschillende hydrologische zones te onderscheiden van lage naar hoge weerd tot hoogwatervrije zones. Omwille van de morfodynamiek in het winterbed komen er verschillende habitattypen tot ontwikkeling afhankelijk van de plaats, de tijd en het gevoerde beheer.

Het habitattype 6120 kalkminnend grasland op droge zandbodem is een pioniersvegetatie gekoppeld aan de dynamische milieus waar zand en grindafzettingen plaatsvinden. Het voorkomen van het habitattype is sterk gebonden aan de rivierdynamiek en de afzettingen ter plaatse . Het is bij uitstek een habitattype van het ongestuwde deel van de rivier (ten zuiden van Maaseik); gezien de dynamiek van het habitattype kunnen een aantal locaties van het voorkomen van het habitattype niet weergegeven worden. Deze variëren deels in tijd en ruimte (afhankelijk van waar en wanneer piekdebieten door de rivier komen en materiaal afzetten). Vaak komt dit habitattype voor in complex met een ander graslandtype, met name 6510, laaggelegen schrale hooilanden.

Landschappelijk kan het rivierbed in verschillende deelgebieden ingedeeld worden. Enerzijds zijn er de oude grindwinningsgebieden of nieuwe natuurontwikkelingslocaties, Hochter Bampd, Negenoord-Kerkeweerd, Bichterweerd, Maaswinkel, Maasbeemdergreend, Kollegreend. Deelgebieden 13, 12, deels 8 zijn rivierkundig heringericht zijn door nv De Scheepvaart ten behoeve van rivierveiligheid en natuurontwikkeling. In deze natuurontwikkelingsgebieden komen verschillende habitattypen in complex voor, mede dankzij de rivierdynamiek. Het betreft de wilgenvloedbossen, hardhoutooibossen, de voedselrijke zoomvormende ruigten, de laaggelegen schrale hooilanden en het kalkminnend grasland op dorre zandbodems. Aan de randen van oude grindplassen komen elementen van het habitattype 3270 voor. Afhankelijk van de rivierdynamiek en de beheerintensiteit kunnen de oppervlakten van de habitattypen binnen deze zones verschuiven en variëren.

De potenties voor bosontwikkeling van het type wilgenvloedbos en hardhoutooibos zijn hoog. Grotendeels liggen deze potenties echter buiten de SBZ. Voor de bossen is er in totaal zo’n toename voorzien van 80 ha voor het subtype zachthoutooibossen van 91E0 en hardhoutooibossen 91F0 die typisch zijn voor de Maas en tevens als leefgebied kan fungeren voor bever. Voor het eiken-haagbeukenbos is ondanks de kleine actuele oppervlakte geen uitbreiding in de doelstelling opgenomen, mede gezien de ligging van dit habitattype in een open landschap met schrale graslanden (6510). Het mesotrofe broekbos in het Vijverbroek kan nog toenemen met 40 ha door omvorming. Hier sluit de kwaliteitsverbetering van 3 ha trilveen (7140) en de noodzakelijke kleine uitbreiding door afgraven van opgehoogde deel van dit trilveen.

Voor de oevergebonden habitats als 3270 langs oevers van plassen wordt ook uitbreiding voorzien van in totaal 5 ha door omvorming. Deze plassen en oude Maasmeanders behoren tot het habitattype van de eutrofe meren; een beperkte oppervlakte uitbreiding van 1 ha 3150 is opgenomen In de meer dynamische milieus komt op verschillende plaatsen in de deelgebieden het habitattype 6120 (kalkminnend grasland op dorre zandbodem) tot ontwikkeling. Het habitattype is gebonden aan de rivierdynamiek en het exacte voorkomen ervan is moeilijk te voorspellen. Een toename van 35 ha door omvorming, mede dankzij de uitgevoerde rivieringrepen is te verwachten.

Binnen de SBZ zijn enkele kleine fragmenten van het habitat 3260 aanwezig in de zijbeken ( Zanderbeek, Itterbeek). Daarnaast wordt de Maasvallei gekenmerkt door een open landschap, traditioneel in hooiland of graslandbeheer (Heppeneert, Elerweerd, deelgebieden 3 en 4). Veel bloemrijke graslanden zijn in de vallei echter omgezet naar akker en laagstamboomgaarden. De doelen worden hier grotendeels bepaald door de oppervlakte behoevende soorten zoals kwartelkoning. Hiervoor zijn in totaal 97 ha extra soortenrijke bloemrijke graslanden nodig, waarvan 44 ha van het habitattype 6510 9 ha 6430 en 44 ha RBB en dit door effectieve uitbreiding. Voor kwartelkoning worden deze graslanden best ontwikkeld in grote samenhangende oppervlakten, zoals in Heppeneert, Elerweerd en Bichterweerd (deelgebieden 3,4 en 12). Een toename tot 8 broedparen wordt vooropgesteld, waarbij het behoud van 1 broedpaar in deelgebied 11.

In het deelgebied 8 en 9 (Maaswinkel en Leut) worden eveneens de potenties voor 6510 ontwikkeld, aansluitend bij de reeds goed ontwikkelde graslanden (DG 8 : 21 ha + DG 9 34 ha toename). Naast 5 ha verbetering van het leefgebied voor boomkikker, profiteren hier ook kamsalamander en poelkikker van. Voor de kleine modderkruiper is behoud vooropgesteld in de actuele lokaties (deelgebieden 7, 8 en 11).

Grauwe klauwier komt actueel voor met 0-1 broedpaar in de Maasvallei. Doordat de soort mee profiteert van de maatregelen voor oppervlaktetoename en kwaliteitsverbetering van 6510,6120, 6430 en de doelen voor boomkikker is een toename tot 3-4 broedparen te verwachten. Gezien de zeer beperkte populatie worden alle gebieden waar de soort recent voorkomt als essentieel beschouwd (G-IHD). De gebieden Leut, Maaswinkel en Kerkeweerd zijn de meest potentiële gebieden voor de grauwe klauwier en liggen allen binnen SBZ. Geschikt leefgebied voor een koppel bestaat uit complex van min 5 - 10 ha geschikt leefgebied met onder meer glanshaverhooilanden (6510-hu), 6430, bloemrijke hooilanden, extensief begraasde vegetaties en/of verruigde kruiden- en insectenrijke percelen. Het leefgebied van grauwe klauwier heeft een ruim en gevarieerd aanbod aan grotere insecten, bloemrijke percelen, voldoende rustige uitkijkposten en broedgelegenheid (doornig struweel van braam, meidoorn of sleedoorn).

Visdief is een soort die actueel met 4-6 broedparen in de deelgebieden 12,11 en 8. De maatregelen voor 3260, 3270 en 3150 dragen bij tot behoud van het leefgebied van de soort. Wegens het behoud van het areaal (G-IHD) van deze soort in Vlaanderen vervult de populatie langs de Maas een belangrijke functie. Deze sluit aan bij de broedparen aan de Nederlandse zijde (sterneneiland in Stevensweert).

Binnen het rivierlandschap van de Maas zijn er soorten, die voor hun habitat gebonden zijn aan zowel de rivier (buiten SBZ) als het winterbed (Binnen SBZ). Het zijn de soorten bever, otter, bittervoorn, rivierrombout en rivierdonderpad.

  • Voor bever is minimaal behoud van het huidig aantal exemplaren opgenomen. De bever profiteert mee van de uitbreiding van de bosoppervlakte in het winterbed.
  • Voor de soort otter, die momenteel waarschijnlijk niet meer voorkomt, is de Maas een verbindingsgebied tussen de Waalse en Nederlandse kernpopulaties met het oog op areaaluitbreiding, via verbetering van de kwaliteit van het leefgebied.
  • Voor bittervoorn is behoud van de actuele populaties opgenomen.
  • Voor rivierrombout is het einddoel de ontwikkeling van een metapopulatie verspreid over de deelgebieden 3, 4, 8, 9, 12 en 13. Actueel worden er regelmatig verschillende imago’s vastgesteld.
  • Voor de rivierdonderpad is een verbetering leefgebied tot doel gesteld.

 

Voor de riviergebonden habitattypen en soorten wordt over de volledige loop van de Grensmaas een lokaal goede staat van instandhouding nagestreefd. Dit impliceert herstel van een dynamisch riviersysteem met:

  • natuurlijke stromings- en waterpeildynamiek
  • natuurlijke erosie-sedimentatiedynamiek
  • natuurlijk afvoerregime
  • voldoende brede bedding met sedimentaanbod en gevarieerde substraatsamenstelling
  • voldoen aan de richtwaarden voor oppervlaktewaterkwaliteit ‘zeer grote rivier (7°)’ conform Besluit van de Vlaamse regering dd. 21 mei 2010 voor wat betreft de milieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewateren, waterbodems en grondwater: grenswaarde zeer goede en goede ecologische toestand
  • grens voor opgeloste zuurstof tussen goed en zeer goed van de milieukwaliteitsnorm voor oppervlaktewater in functie van de vissoorten

Habitats - Rivierlandschap

Habitat Oppervlaktedoelstelling Kwaliteitdoelstelling
Doel + +
3150 - Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamion of Hydrocharition Omschrijving

Actueel: 1 ha in deelgebied 11
Toename + 1 ha door omvorming, in de deelgebieden 11, 6, 7, 8
Einddoel: 2 ha

Goed ontwikkelde waterplassen met:

  • helder water (afname van de concentratie ‘zwevende stof’);
  • helder, matig nutriëntenrijk (niet hypertroof) water met een matige stikstof- en fosforconcentratie en een min of meer neutrale tot matig alkalische pH;
  • er dient minstens één sleutelsoort abundant aanwezig te zijn;
  • fytoplankton: doorbreken van cyanobacteriënbloei;
  • macrofyten: uitbreiding van de submerse vegetatie en het terugdringen van exotendominantie.

Doel + +
3260 - Submontane en laagland rivieren met vegetaties behorend tot het Ranunculion fluitans en het Callitricho-Batrachion Omschrijving

Actueel: voorkomen van individuele habitatvlekken in de beekmondingen van de Zanderbeek, Itterbeek + toename door omvorming en herstel van het habitat door verbetering van de habitatkwaliteit.

Herstel van het dynamisch riviersysteem (zie inleiding Landschap: Rivierlandschap)

  • Minstens 1 sleutelsoort frequent aanwezig
  • Helder water en beperkte beschaduwing
  • Hooguit matig eutroof water met een lage stikstof- en fosforconcentratie ,lage concentratie bestrijdingsmiddelen en lage sedimentvracht. Natuurlijke beekstructuur (meandering, afwisseling sedimentfracties, …).

Doel + +
3270 - Rivieren met slikoevers met vegetaties behorend tot het Chenopodietum rubri p.p. en Bidention p.p. Omschrijving

Actueel: 14 ha aanwezig binnen SBZ in de deelgebieden 3,4,6, 7, 8, 10, 11, 12 en 13.
Toename + 5 ha door omvorming in de deelgebieden 11,3, 4, 12, 8 en 13
Einddoel: 19 ha

  • sterk schommelende waterpeilen in de plassen voor behoud van voldoende dynamiek
  • minder dan 30% breukstenen
  • minstens 4 sleutelsoorten aanwezig
  • onverstoorde sedimentafzetting
  • goede waterkwaliteit

Doel + +
6120 - Kalkminnend grasland op dorre zandbodem Omschrijving

Actueel: 61 ha aanwezig in de deelgebieden 2, 3, 4, 6, 8, 9, 13
Toename + 35 ha door omvorming in de deelgebieden 3, 4, 8, 9, 12 en 13.
Einddoel: 96 ha

Goed ontwikkelde vegetaties gekenmerkt door:

  • voldoende rivierdynamiek
  • voldoende aanbod aan standplaatsen van hoge grind- en zandafzettingen
  • frequente generatie of terugzetting van het habitat
  • voldoende openheid en structuurvariatie in de vegetatie
  • samenhangende oppervlakten habitat binnen het stroombed van de Grensmaas
  • buffering tegen aanrijking: eutrofiëring dient zoveel mogelijk beperkt te worden
  • minstens 4-7 sleutelsoorten aanwezig
  • minder dan 30% vergrassing, 10% ruderalisering, 5% verbossing/verstruweling en 10% verbraming
  • instellen van een voldoende graasdruk en/of natuurlijke overstromingen.
  • voldoende beheer is nodig om vergrassing, vervilting, verstruweling tegen te houden.

Doel + +
6430 Voedselrijke zoomvormende ruigten van het laagland, en van de montane en alpiene zones Subtype 6430_nr natte ruigten Subtype6430_hw verbond van harig wilgenroosje Subtype 6430_bz nitrofiele boszomen met minder algemene plantensoorten Omschrijving

Actueel: 28 ha aanwezig in de deelgebieden 1, 6, 8 en 11
Toename + 9 ha voor leefgebied kwartelkoning in de deelgebieden 3, 4 en 12
Einddoel: 37 ha

Goed ontwikkelde vegetaties gekenmerkt door:

  • goede waterkwaliteit in dynamisch riviersysteem
  • periodieke overstromingen in ongestuwd deel;
  • natuurlijke erosie- en sedimentatieprocessen
  • beperken invloed van eutrofiëring
  • weren van invasieve exoten zoals Japanse duizendknoop, reuzenbalsemien)

Doel = +
6510 - Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis), Subtype_huk kalkrijk kamgrasland, Subtype _hus glanshaverhooilanden Omschrijving

Actueel: 64 ha in deelgebieden 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 12, 13.
Doel : toename van 63 ha in de deelgebieden 1, 8 en 9, 12, 4 en 3, met richtwaarde voor uitbreiding 33 ha. Hiervan is 1 ha in functie van leefgebied Boomkikker in deelgebied 9. Hiervan is 44 ha in functie van leefgebied kwartelkoning in deelgebieden 12, 4 en 3.
Einddoel: 127 ha

Goed ontwikkelde schrale vegetaties, gekenmerkt door grote samenhangende oppervlakten:

  • graslanden die niet aangerijkt worden, niet behandeld worden met herbiciden, en gebufferd zijn tegen externe invloeden.
  • hoge grassen, middelhoge en lage grassen zijn gelijkmatig aanwezig met een frequentie en bedekking van sleutelsoorten >70% door te maaien
  • lemige tot zandlemige bodem
  • occasionele overstromingen
  • minstens 7 sleutelsoorten aanwezig
  • minder dan 10% verruiging
  • oude gerijpte permanente graslanden zijn van belang

Doel = +
7140 - Overgangs- en trilveen Subtype 7140_meso mineraalarm circum-neutraal overgangsveen Omschrijving

Actueel: 3 ha in deelgebied 1 (Vijverbroek)
Minimaal behoud, maar kwaliteitsverbetering
Einddoel: minimaal 3 ha

Goed ontwikkelde laagveenvegetaties met:

  • natuurlijke waterhuishouding met grondwaterstanden schommelend rond het maaiveld
  • 50% drijflaag en > 10% open water
  • minder dan 30% boom-of struikopslag in het habitat
  • buffering tegen externe invloeden

Doel + +
9160 - Sub-Atlantische en Midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorend tot het Carpinion-betuli Omschrijving

Actueel: 1 ha in deelgebied 8
Behoud van de actuele oppervlakte
Einddoel: 1 ha

Zorgen voor goede structuur met verschillende groeiklassen, voldoende dood hout en voorzien van mantel- zoomvegetaties. De bossen zijn gebufferd tegen externe invloeden zodat de bedekking en het aantal sleutelsoorten kunnen toenemen.

Doel + +
91E0 - Alluviale bossen met Alnus glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae) subtype 91E0_meso - mesotrofe elzenbroekbossen, subtype 91E0_eutr – ruigte-elzenbossen Omschrijving

Actueel: 22 ha in deelgebied 1
Einddoel: 62 ha met als richtwaarde voor bosuitbreiding 31 ha

De ecologische bosfunctie primeert en alle beheeringrepen zijn gericht op de ontwikkeling en substantiële verbetering van dit habitattype:

  • gevarieerde bosstructuur met veel open plekken, voldoende dood hout en sleutelsoorten
  • herstel van een voor dit habitattype gunstige waterhuishouding (kwantitatief en kwalitatief)
  • ontwikkeling van structuurrijke bosranden
  • buffering tegen externe invloeden
  • tegengaan verruiging en interne eutrofiëring door creëren gunstige hydrologie
  • herstel kwelzones

Doel + +
91E0 - Alluviale bossen met Alnus glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae) subtype 91E0_wvb wilgenvloedbos Omschrijving

Actueel: 33 ha in deelgebied en 7, 8, 9, 11, 12, 13
Toename + 5 ha door omvorming in deelgebieden 13, 12, 11, 9, 8, 7, 3
Einddoel: 38 ha

De ecologische bosfunctie primeert en alle beheeringrepen zijn gericht op de ontwikkeling en substantiële verbetering van dit habitattype:

  • herstel dynamisch riviersysteem (zie hoger)
  • gevarieerde bosstructuur met veel open plekken, voldoende dood hout en sleutelsoorten
  • ontwikkeling van structuurrijke bosranden
  • streefdoel is 6 ha/km

Doel + +
91F0 - Gemengde oeverformaties met Quercus robur, Ulmus laevis en Ulmus minor, Fraxinus Omschrijving

Actueel: 8 ha in deelgebied 8, 13
Toename: er wordt 50 ha toename voorzien met als richtwaarde voor bosuitbreiding van 31 ha verspreid over de verschillende deelgebieden 8,9 en 13. Waarbij er gestreefd wordt naar een 3-4 tal kernen van 15 ha.
Einddoel: 58 ha

Het bostype kan ontwikkelen door successie vanuit de wilgenvloedbossen (91E0) op de minder dynamische standplaatsen van het winterbed.

De ecologische bosfunctie primeert en alle beheeringrepen zijn gericht op de ontwikkeling en substantiële verbetering van dit habitattype:

  • herstel dynamisch riviersysteem (zie inleiding Landschap: Rivierlandschap)
  • ongestoorde leemhoudende bodems
  • gevarieerde bosstructuur met veel open plekken, voldoende dood hout en sleutelsoorten
  • vermijden van verstoring strooisellaag
  • ontwikkeling van structuurrijke bosranden

Soorten - Rivierlandschap

Soort Populatiedoelstelling Kwaliteitdoelstelling
Doel = +
Bittervoorn Omschrijving

Actueel: voorkomend in deelgebieden 11, 3, 6, 13
Geen extra oppervlakte leefgebied nodig maar wel verbetering van de kwaliteit van het leefgebied: goede waterkwaliteit met uitgestrekte zoetwatermosselvelden
Einddoel: Minimaal behoud van de bestaande populaties.

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied in een natuurlijk en dynamisch riviersysteem, oude rivierarmen en Maasplassen. Geen bijkomende kwaliteitsvereisten dan deze die eerder reeds werden gesteld voor habitattypes 3150, 3260 en 3270

Doel + +
Boomkikker Omschrijving

Actueel: voorkomend in deelgebied 9
+ 5 ha extra leefgebied, bestaande uit 1 ha 6510 (deelgebied 8)en 4 ha struweel en poelen, aansluitend bij actueel leefgebied (deelgebied 9)
Einddoel: creëren van een twee duurzame populaties in Maaswinkel (deelgebied 9) en Leut (deelgebied 8) met elk 200 roepende mannetjes en talrijke eiklompen verspreid over minstens 3-5 voortplantingspoelen.
Er kunnen wel fluctuaties in de populatie ontstaan door het dynamische milieu van de Maas (vb. overstromingen) waarin ze leven.

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied, bestaande uit

  • Qua waterbiotoop (voortplantingsbiotoop)
    • Het creëren van visvrije waterpartijen. Minimum 5 kleine (<100m²) of 2 grote plassen (>100m²) per populatie.
    • Het streven naar waterpartijen met voldoende oppervlakte open water en gevarieerde ondergedoken en drijvende watervegetaties.
  • Qua landbiotoop: behoud en versterken van kleinschalig landschap met
    • ruigtevegetaties (rbbhf), bloemrijke graslanden (rbbhu), struwelen (rbbsp), bosranden en braamstruwelen
    • aansluiting van landbiotoop bij voortplantingsbiotopen.
  • Qua corridors
    • Creatie of optimalisatie van functionele corridors via hagen, houtkanten, bloemrijke graslanden, poelen tussen Maaswinkel en Leut

De uitbreiding van leefgebied voor boomkikker is tevens positief voor de grauwe klauwier in Maaswinkel.

Doel = +
Europese bever Omschrijving

Actueel: aanwezig in deelgebieden 13, 8, 12, 11
Einddoel: Minimaal behoud van het huidig aantal exemplaren in de Maasvallei
De soort profiteert mee van uitbreiding van habitattype 91E0 en 91F0.

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied in een natuurlijk en dynamisch riviersysteem, bestaande uit

  • natuurlijke rivieroevers met hierlangs voldoende bomen en bossen
  • geen migratieknelpunten;
  • rustgebieden rond beverburchten
  • gebruik van bevervriendelijke rattenvallen.
  • enkel ruimen van omgevallen bomen indien noodzakelijk voor de veiligheid.

Doel + +
Kamsalamander Omschrijving

Actueel: aanwezig in deelgebied 9
Einddoel: creëren van twee duurzame populaties in Maaswinkel (Deelgebied 9) en Leut (Deelgebied 8) van elk >50 adulte dieren en >50 larven of eieren verdeeld over minstens 3-5 voortplantingspoelen die in verbinding staan met elkaar.

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied, bestaande uit

  • waterbiotoop met natuurlijke visstand en goede waterkwaliteit in de plassen
  • behoud en versterken van kleinschalig landschap met ruigtevegetaties (rbbhf), bloemrijke graslanden (rbbhu), struwelen (rbbsp), houtwallen, bosranden en braamstruwelen
  • aansluiting van landbiotoop bij voortplantingsbiotopen.

Doel = +
Kleine modderkruiper Omschrijving

Actueel: voorkomend in deelgebied 7, 8 en 11.
Einddoel: Minimaal behoud van de bestaande populaties: gemiddeld over heel de plassen 1,80 individuen / 100 m met een maximum van 66.67 individuen / 100 m bij de ondiepe verbindingszones (De Vocht, A. 2006, Lock e.a. 2008).

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied bestaande uit:

  • paaihabitat, bestaande uit ondiepe traag stromende tot stilstaande, heldere en zuurstofrijke wateren met zandig substraat
  • opgroeihabitat bestaande uit heldere en zuurstofrijke wateren met dikke sliblaag
  • geen migratieknelpunten
  • geen zware organische belasting met aanhoudende zuurstoftekorten
  • aanwezigheid van dood hout/grote stenen/submerse vegetatie, waarin de soort vrij kan migreren.

bijkomende kwaliteitseisen ten opzichte van het habitattype 3260 inzake zuurstofgehalte

Doel + +
Kwartelkoning Omschrijving

Actueel 1 bp (in deelgebied 11)
Toename met 7 bp in deelgebieden 12, 3 en 4
Einddoel: 8 bp.
Dit veronderstelt in deelgebieden 3, 4 , 12 en 11 een leefgebied van 130 ha. Dit houdt een uitbreiding in van 9 ha 6430 en van 88 ha soortenrijke bloemrijke graslanden, waarvan 44 ha 6510 en 44 ha RBB bovenop de reeds actuele oppervlakten (41 ha).

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied, bestaande uit

  • grote, open gebieden met ononderbroken zicht over meer dan 200 m;
  • overwegend vochtige, extensief beheerde onbemeste bloemrijke graslanden, met relatief hoog gras en deels droge bodem;
  • grote delen van grasland niet drassig of geïnundeerd na mei; broedplaats met 20% aan planten van vochtige tot licht moerassige bodem en 80% aan hoge grassen (hooiland);
  • maaien van vegetatie uitstellen tot na het broedseizoen d.w.z. tot na augustus;
  • geen begrazing, tenzij extensief
  • vermijden van verstoring

Doel + +
Otter Omschrijving

Actueel: niet meer voorkomend, enkel zwervende individuen
Einddoel: de SBZ als verbindingsgebied tussen de Waalse en Nederlandse kernpopulaties met het oog op areaaluitbreiding, via verbetering van de kwaliteit van het leefgebied

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied met grote verscheidenheid aan water- en visrijke gebieden met een netwerk van rivieren, beken, sloten, vijvers, laagveengebieden en natte valleigraslanden met structuurrijke oevers en oeverbegroeiing, bestaande uit

  • goede waterkwaliteit
  • terugschroeven van de biobeschikbaarheid van toxische contaminanten residuen bestrijdingsmiddelen, zware metalen, …);
  • herstel van visbestanden
  • instandhouding en herstel van het winterbed van de Maas en van natuurlijke overstromingszones langs beken en begeleidend landbiotoop, met bijzondere aandacht voor een ruim aanbod aan geschikte dagrustplaatsen: moeraszones, dichte en uitgestrekte struwelen, burchten (das, vos, … );
  • ontsnipperen oppervlaktewateren en wegwerken van migratieknelpunten
  • ontwikkeling van veilige passages ter hoogte van verkeersinfrastructuur;
  • geen fuikenvisserij en ottervriendelijke rattenvallen

Doel +
Poelkikker Omschrijving

Actueel: voorkomend in deelgebied 9 (Maaswinkel)
Onduidelijke toekomst voor deze soort aangezien ze zich momenteel in een kritische toestand bevind. Elke externe negatieve invloed kan momenteel leiden tot het uitsterven van deze soort. Bovendien is hybridisatie ook een probleem.
Einddoel: Verbetering leefgebied

Kwalitatief goed ontwikkeld leefgebied, bestaande uit kleine poelen gevoed met regenwater, met lage trofiegraad

Doel + +
Rivierdonderpad Omschrijving

Actueel: plaatselijk aanwezig binnen SBZ.
Doel: verbetering leefgebied

Recent is ontdekt dat de soort bestaat uit twee soorten: C. perifretum (rivierdonderpad) en C. rhenanus (beekdonderpad). In de Grensmaas komt de Cottus perifretum voor. De doelstellingen zijn opgemaakt voor Cottus perifretum.

Verbetering van de kwaliteit van het leefgebied door

  • herstel van het dynamisch riviersysteem (zie inleiding Landschap: Rivierlandschap)
  • extra leefgebied onder vorm van oeverzones
  • opheffen migratieknelpunten.

Bijkomende kwaliteitseisen ten opzichte van het habitattype 3260 inzake zuurstofgehalte

Doel + +
Rivierrombout Omschrijving

Actueel: er worden regelmatig verschillende imago’s vastgesteld
doel: verbetering leefgebied binnen de deelgebieden 3, 4, 8, 9, 12 en 13

Verbetering van de kwaliteit van het leefgebied door

  • bloemrijke insectenrijke graslandenherstel
  • dynamisch riviersysteem (zie hoger)
  • zorgen voor gevarieerde biotoopstructuur via verbreding zomerbed wat leidt tot aanwezigheid van zand en in mindere mate grindstranden als habitat voor uitsluipende larven
  • zorgen voor gevarieerde biotoopstructuur (afgewisseld zonnige open plaatsen, ruigten en struwelen) als rust en jachtgebied voor de volwassen dieren
  • aanwezigheid van traag stromende tot bijna stilstaande delen van de rivier, nabij zandbanken en in zijgeulen
  • beperken golfslag van gemotoriseerde pleziervaart.

2.2 Prioritaire inspanningen

In samenhang met de hoger beschreven doelstellingen is in het S-IHD-besluit door de Vlaamse Regering een aantal prioritaire inspanningen vastgesteld. Dit is een globale omschrijving van de acties die noodzakelijk zijn voor de realisatie van deze doelstellingen. Voor de uitvoering van de prioritaire inspanningen zijn vaak meerdere acties nodig. Hoofdstuk 4 van dit voortgangsdocument (Inspanningsmatrix) geeft de concrete acties weer die uitvoering geven aan deze prioritaire inspanningen.

Inspanning Omschrijving Inspanning
PI 1 Grensoverschrijdende afstemming

Nederland en Vlaanderen hebben beide delen van de Maasvallei aangewezen als Natura 2000-gebied of Speciale Beschermingszone (SBZ). Daarnaast moeten zowel Vlaanderen als Nederland werken aan de implementatie van de Kaderrichtlijnwater op dit gemeenschappelijk traject van de Grensmaas.

In het kader van het overleg tussen Vlaanderen en Nederland (Vlaams Nederlandse Bilaterale Maascommissie) is vastgesteld dat de invulling van Natura2000 aan beiden zijden van de grens anders wordt aangepakt. Voor het realiseren van de instandhoudingsdoelstellingen en de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water is afstemming en samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland noodzakelijk. Dit vergt gezamenlijk afgestemde maatregelen qua waterkwaliteit, maatregelen op het niveau van de kwaliteit van het leefgebied, maatregelen om de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water te realiseren, maatregelen voor een natuurlijke dynamische rivier (overstromingsdynamiek, hoeveelheden grind- en zandfracties, …). De uitwerking ervan past in het kader van de beslissing van de VNBM (najaarsvergadering 17 november 2011) om de betrokken partijen (Waterschap, NL provincie, Rivierbeheerders, EL&I en ANB) bij elkaar te roepen om een stappenplan te ontwikkelen t.a.v. de verdere uitwerking van de lange termijn aanpak (gezamenlijk grensoverschrijdend beheer).

Om tot een optimale afstemming te komen dient in eerste instantie aan Vlaamse zijde het zomerbed van de rivier opgenomen te worden als speciale beschermingszone. Deze is in tegenstelling tot het Nederlandse deel van de rivier niet aangewezen als SBZ, hoewel er instandhoudingsdoelen moeten geformuleerd worden voor de betrokken habitats en soorten van de rivier. In een tweede stap kan gekomen worden tot een grensoverschrijdend en gemeenschappelijk ‘beheerplan’ voor Natura2000 en KRW. Aan Vlaamse zijde hebben de nv. De Scheepvaart en het ANB reeds overleg gevoerd over het opnemen van doelen voor de rivier zelf. Binnen België dient er ook een afstemming te gebeuren met Wallonië aangezien stroomopwaarts immers de basis gelegd wordt voor de kwaliteit stroomafwaarts.

PI 2 Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

De mogelijkheid om de instandhoudingsdoelstellingen in het rivierbed van de Maas te realiseren, is gekoppeld aan de rivierdynamiek en de kwaliteit van de rivier. Criteria die van belang zijn, betreffen onder meer: de waterkwaliteit, de afvoer, de sliblast, het zuurstofgehalte, watertemperatuur, lozingen, calamiteiten ed., de beddingmorfologie, de afvoerschommelingen bij laagwater, de piekdebieten, de stroomsnelheden, de vuilvracht, …

In het kader van het stroomgebiedbeheerplan voor de Maas (2010-2015) zijn er voor de speciale beschermingszones gebiedsgerichte doelstellingen geformuleerd. Voor de Maas zijn deze doelstellingen:

  • Doelstelling 1: Instandhouding en herstel van de natuurlijke waterhuishouding ter hoogte van de SBZs.
  • Doelstelling 2: Instandhouding, herstel of ontwikkeling van een zo natuurlijk mogelijk waterpeilregime.
  • Doelstelling 3: Strengere doelstellingen (zeer goede ecologische toestand volgens decreet IntegraalWaterbeleid of bijzondere milieukwaliteitsnormen volgens het Decreet Algemene BepalingenMilieubeleid) inzake waterkwaliteit
  • Doelstelling 4: Behoud en ontwikkeling van voldoende natuurlijke stromingsdiversiteit, dieptevariatie en sedimentatie- en erosieprocessen binnen de bedding
  • Doelstelling 5: Opheffen van de vismigratieknelpunten op de prioritaire waterlopen
  • Doelstelling 6: Uitbreiding oppervlakte habitat conform de gewestelijke instandhoudingsdoelstellingen en de instandhoudingsdoelstellingen per Speciale Beschermingszone.

Indien de doelstellingen uit het stroomgebiedbeheerplan voor de Maas gerealiseerd worden, dan is reeds invulling gegeven aan de kwaliteitseisen van de riviergebonden habitats en soorten. Dit kan door samenwerking met de rivierbeheerders in de verschillende landen en landsdelen. Om deze doelstellingen te realiseren zijn de volgende inspanningen nodig:

  • 1. Ter hoogte van de SBZ moet de natuurlijke waterhuishouding in stand gehouden worden of hersteld worden. Het peilbeheer wordt optimaal afgesteld op de beoogde natuurdoelen
  • 2. Er wordt een zo natuurlijk mogelijk waterpeilregime gerealiseerd dat geschikte milieucondities voor de betrokken habitats en soorten van het SBZ realiseert
  • 3. De milieukwaliteitsnormen voor de betrokken waterlichamen van de Grensmaas worden conform de milieukwaliteitsnormen afgestemd op de betrokken habitats en soorten van het habitatrichtlijngebied. Momenteel geldt voor instandhouding van de vissoorten voor opgeloste zuurstof de grenswaarde tussen zeer goed en goed. In overeenstemming met de andere oeverstaten moet nagegaan worden of strengere milieudoelstellingen nodig zijn voor de stroomminnende visfauna (bv. temperatuur). Voor habitattype 3260 gelden de voorgestelde strengere kwaliteitseisen tussen de zeer goede en goede ecologische toestand voor stromende en stilstaande wateren.
  • 4. Binnen de bedding moeten de natuurlijke stromingsdiversiteit, dieptevariatie en erosie- en sedimentatieprocessen hersteld worden zodat er voldoende kwalitatief leefgebied is voor de verschillende vissoorten met elk hun eigen habitatvereisten. Hiervoor is ook een voldoende hoog aandeel waterplanten noodzakelijk in de bedding: dit vergt een aangepast ruimings- en onderhoudsbeheer (onderhoudsruimingen waar mogelijk achterwege laten, of elders spreiden in tijd en ruimte)
  • 5. De vismigratieknelpunten moeten over heel het traject van de Maas opgelost worden, zodat vissen terug vrij kunnen migreren vanaf de monding tot aan de bovenlopen. De Grensmaas is aangemeld bij Europa voor deze doelstelling en ook aangeduid op de prioriteitenkaart voor de Benelux-vismigratie
  • 6. Uitbreiding van de oppervlakte habitat conform de GIHD en de SIHD. In een aantal gevallen is de habitatuitbreiding reeds voorzien voor de komende planperioden zoals voor het eiken-iepenbos langs de Maas na uitvoering van het Grensmaasproject.

De maatregelen in het bekkenbeheerplan voor de Maas zijn gerealiseerd of in ontwikkeling.

Momenteel zijn de totale N en P fracties in het water nog een specifiek knelpunt, evenals het tekort aan sediment en de laagwaterafvoeren en onnatuurlijke peilschommelingen. Voor het natuurlijke afvoerrregime is Vlaanderen afhankelijk van het bovenstrooms gevoerde beheer. Hier liggen optimalisatiemogelijkheden die momenteel worden onderzocht. Verdere afspraken met de verschillende rivierbeheerders, ANB, EL&I, provincie Nederlands Limburg, … zijn hieromtrent nodig. De VNBM kan hierin sturend optreden.

PI 3 Herstel leefgebied kwartelkoning

Voor de ontwikkeling van gunstig leefgebied is herstel en uitbreiding van bloemrijke vochtige graslanden, in combinatie met ruigten noodzakelijk. De potenties om deze doelstelling te realiseren ligt in het open landschap van Bichterweerd tot Heppeneert.

Voor herstel van het leefgebied van kwartelkoning dient de oppervlakte graslanden (type 6510) en ruigten (type 6430) uitgebreid te worden en in één complex ontwikkeld te worden. In de locatie Heppeneert dient het contact met de rivier verbeterd te worden, de steile oevers verlaagd te worden en resterende breukstenen verwijderd te worden. Reeds bestaande stroomgeulen kunnen terug ingeschakeld worden. Voor dit landschap dient ook rekening gehouden te worden met de cultuurhistorische waarden van het landschap.

Herstel van het leefgebied dient te gebeuren door overleg met de betrokkenen: rivierbeheerder, gemeente, plaatselijke landbouwers, het ANB, de terreinbeherende instanties, project Maasvallei.

PI 4 Herstel laagveen in deelgebied 1

Het Vijverbroek (deelgebied 1) is gelegen in een oude Maasmeander, waar een venige zone voorkomt. Op deze veenlaag komen de habitattypen 91E0 en 7140 voor. Voor het herstel van drijftilvegetaties is het noodzakelijk open water te creëren. Dit kan enerzijds door het uitgraven van waterpartijen op voormalige turfkuilen, het afgraven van het opgevulde deel van de drijftil of anderzijds in nieuw te graven veenkuilen. Overleg met de terreinbeherende vereniging en de gemeenten is nodig om deze inspanning te realiseren.

PI 5 Herstel amfibieënpopulaties

Er moeten op korte termijn inspanningen geleverd worden voor het herstel van boomkikker en poelkikker in Deelgebied 9 (Maaswinkel, actueel laatste relictpopulatie) en deelgebied 8 (Leut, voormalig leefgebied). Dit omvat herstel of aanleg van geschikte voortplantingsbiotopen (vegetatierijke poelen) en herstellen of uitbreiden van landbiotoop, bestaande uit glanshaverhooilanden (6510_hu), ruigten (6430), regionaal belangrijke biotopen (rbbkam), struweel (rbbsp), poelen en houtkanten. Binnen de SBZ is een corridor van kleine landschapselementen en aanleg van geschikte poelen (step-stone) noodzakelijk in deelgebied 9 (van Maaswinkel tot dicht tegen Maesbeemdergreend) en deelgebied 8 (van Maesbeemdergreend naar de poelen van Leut).

Voor de boomkikker kan het voortplantingsbiotoop grotendeels gerealiseerd worden op gronden van terreinbeherende verenigingen of particulieren. Hierbij moet wel rekening gehouden te worden met het veiligheidsaspect van het mijnverzakkingsgebied. Landbiotoop en functionele verbindingen zullen deels op gronden van derden gerealiseerd moeten worden. Om het herstel van landbiotoop, verbindingen en nieuwe voortplantingsplaatsen te realiseren zal een samenwerking met gemeente en private eigenaars gezocht moeten worden.

PI 6 Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Binnen het rivierlandschap zijn de habitats geen statisch gegeven, maar juist een dynamisch gegeven. De rivier zorgt ervoor dat ze ergens kunnen ontstaan (bv. door afzetting) of terug verdwijnen door erosie. Door successie zal het ene habitattype overgaan in een ander habitattype (bv. van een ruigte over een wilgenstruweel tot een hardhoutooibos). Via procesbeheer streeft men naar een natuurlijk rivierlandschap met een mozaïek van pioniersvegetaties, graslanden en ruigten en loofbos. Hierbij zorgen natuurlijke rivierdynamiek en extensieve begrazing voor een voldoende hoog aandeel open habitats. Naast procesbeheer is ook patroonbeheer nodig voor het instandhouden en de ontwikkeling van schrale graslanden (6510). Voor de uitbreiding van 18 ha van dit habitattype is overleg nodig met de rivierbeheerders, de private eigenaars, de plaatselijke landbouwers en de terreinbeherende instanties.

Het opmaken van een geïntegreerd beheerplan (rivierbeheer en natuurbeheer) is wenselijk voor alle deelgebieden en niet in het minst voor die locaties waar maatregelen door de rivierbeheerder zijn uitgevoerd zoals Hochter Bampd, Herbricht, Mazenhoven, Kerkeweerd-Negenoord, Bichterweerd. De VNBM kan hierin het voortouw nemen.De Grensmaas is essentieel voor het habitattype 91F0. Dit habitattype komt voor op leemgronden, die sporadisch overstromen. Bodemvormende processen zijn essentieel voor de ontwikkeling van dit habitattype. Begrazing van potentiële locaties is in eerste instantie dan ook niet aangewezen, tenzij over zeer grote beheereenheden (>1000 ha) kan gesproken worden met lage graasdensiteiten. Dit type zal zich onder meer ontwikkelen uit wilgenstruwelen. Deels zijn deze actueel opgenomen als het type 91E0_sf. Dit betekent dat de oppervlakte 91E0_sf kan afnemen ten gunste van 91F0.

Voor instandhouden van het leefgebied van kwartelkoning (45% bloemrijke graslanden 45 % 6510 en beperkt 10 % 6430) zal het beheer soortgericht dienen te zijn: maaien met late maaidatum eventueel aangevuld met en Boomkikkerextensieve begrazing.Duurzaam beheer van de habitats en soorten vergt ook een sturing en afstemming van de recreatiedruk, de kayakvaart op de Maas en de visserij. Het project Maasvallei neemt initiatieven tot afstemming rond visserij. De problematiek van de kayakvaart wordt behandeld in de VNBM. Het protocol tussen ANB en de gemeente Kinrooi (2009) voorziet in een sturing van de recreatie in deelgebied 11.

De toegankelijkheid van de nieuwe natuurterreinen kan geregeld worden in de toegankelijkheidsreglementering bij opmaak van een beheerplan. Hierbij kan dan rekening gehouden worden met verstoringsgevoelige soorten zoals kwartelkoning, visdief en otter.

Problematisch in grote riviersystemen is de bestrijding van invasieve exoten zoals reuzenbalsemien en Japanse duizendknoop. Het probleem doet zich nu enkel zeer lokaal voor. Als tijdig en snel kan gereageerd worden is verdere verspreiding van de exoten tegen te houden. De rivierbeheerder in samenspraak met de terreinbeherende vereniging en ANB dienen deze problematiek zo spoedig mogelijk op te pakken. Aardpeer kan door begrazing onderdrukt worden.

3 Oppervlaktebalans

Dit hoofdstuk geeft de stand van zaken weer van de realisatie van de taakstelling, met name van de oppervlaktedoelen, op basis van het passend beheer. Het passend beheer is wettelijk gedefinieerd in het Instandhoudingsbesluit van 20 juni 2014. Het is de oppervlakte waarvoor in een natuurbeheerplan of daarmee vergelijkbaar plannen of overeenkomsten, een of meer Europees te beschermen habitattype(s) of een leefgebied van een of meer Europees te beschermen soort(en) als natuurstreefbeeld is vastgesteld. 

De oppervlaktebalans in dit voortgangsdocument is enkel opgemaakt voor de Europees te beschermen habitats, op basis van de inventarisatie van het terreinbeheer door het ANB, verschillende openbare besturen en de erkende terreinbeherende verenigingen (met name Natuurpunt vzw, vzw Durme en Limburgs Landschap vzw). Voor leefgebieden van Europees te beschermen soorten was dergelijke inventarisatie niet mogelijk met de bestaande gegevens, zodat een oppervlaktebalans per Europees te beschermen soort niet opgenomen is. 

Onderstaande tabel geeft per Europees te beschermen habitat:

  • De habitat code: de code van het habitat waarvoor een doel is gesteld (zie §2.1 'Doelen', voor de benaming en beschrijving);
  • Het totaal doel: de tot doel gestelde oppervlakte per habitat;
  • Het passend beheer: de oppervlakte met passend beheer zoals vastgesteld in een goedgekeurd natuurbeheerplan of daarmee vergelijkbare plannen of overeenkomsten;
  • De openstaande taakstelling: de oppervlakte die wordt berekend als het verschil tussen het totaal doel en de oppervlakte met passend beheer.

In de oppervlaktebalans worden alle oppervlakten weergegeven in hectare, tenzij anders aangegeven. De tabel geeft de situatie in februari 2017 weer.

BE2200037 - Uiterwaarden langs de Limburgse Maas en Vijverbroek

Habitat code totaal doel met passend beheer openstaande taakstelling
3150 2 4.2 0
3270 19 18.1 0.9
6120 96 12.4 83.6
6430 37 38.1 0
6510 127 111.2 15.8
7140 3 0.9 2.1
9160 1 0 1
91E0 100 56.7 43.3
91F0 58 18.6 39.4

4 Inspanningsmatrix

Dit hoofdstuk formuleert de acties die uitvoering geven aan de prioritaire inspanningen die vastgesteld werden in het S-IHD-besluit. Daarbij wordt op basis van het Vlaams Natura 2000-programma 2016-2020 aangegeven welke acties behoren tot het bindend deel van de taakstelling (zie hoofdstuk 1). De overige acties behoren tot het richtinggevend deel van de taakstelling. 

Elke actie wordt in onderstaande tabel beschreven, met volgende rubrieken:

  • Nr. actie: het nummer van de actie is een samenstelling van het nummer van de prioritaire inspanning en het nummer van de actie zelf. 
  • Omschrijving actie: geeft beknopt aan wat er moet gebeuren, waarom, met welk resultaat en waar.
  • Prioritaire inspanning: de prioritaire inspanning waaraan deze actie invulling geeft. Vanaf prioritaire inspanning 100 worden acties weergegeven die niet onder de prioritaire inspanningen van hoofdstuk 2.2 vallen. Deze acties zijn toegevoegd aan het voortgangsdocument, aanvullend op de prioritaire inspanningen, omdat ze eveneens nodig zijn om tot de gunstige lokale staat van instandhouding te komen van de betreffende habitat(s) of soort(en).
  • Actie voor de verbetering van het natuurlijk milieu: indien in deze kolom een ‘ja’ staat, dan is deze actie ingeschreven voor de verbetering van het natuurlijk milieu als omschreven in hoofdstuk 5. 
  • Deelgebied(en): de deelgebieden waar deze actie uitgevoerd zal worden. Indien in de tabel geen nummer van een deelgebied is opgegeven, is de actie van toepassing op de volledige SBZ. 
  • Habitats/soort(en): de Europees te beschermen habitat(s) en/of soort(en) waarvoor de actie ondernomen wordt. Het gaat om habitats en soorten waarvoor doelen opgenomen zijn in het S-IHD-besluit en om (cursief aangegeven) habitattypische soorten. Habitattypische soorten zijn kenmerkend voor één of soms meerdere habitattypes. Een habitattype kan enkel in een regionaal gunstige staat van instandhouding verkeren als binnen Vlaanderen ook de habitattypische soorten gelinkt aan dit habitattype in een regionaal gunstige staat van instandhouding verkeren. Meer gedetailleerde informatie over habitattypische soorten is beschikbaar in referenties 1, 2 en 3 (zie hoofdstuk 8).
  • Trekker: de organisatie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de actie.
  • Andere betrokkenen: de organisaties of actoren die betrokken zijn bij de actie, als uitvoerder, omwille van mogelijke impact, het leveren van kennis,…
  • Timing: het moment waarop de uitvoering van de actie start. Kan pas ingevuld worden indien de status ‘gepland’ of ‘in uitvoering’ is.
  • Status: hierbij is onderscheid gemaakt tussen:
    • Op te starten: de actie is benoemd maar nog niet opgestart.
    • In onderzoek: het plan of project voor de uitvoering van de actie is in ontwikkeling. Een trekker is aangeduid en gestart met de voorbereiding van het plan of project .
    • Plan in opmaak: de opmaak van het uitvoeringsplan is gestart. 
    • Plan beschikbaar: het uitvoeringsplan is afgerond en door de betrokken partijen goedgekeurd. De uitvoering ervan moet nog opgestart worden. 
    • In uitvoering: de actie wordt momenteel uitgevoerd.
    • Uitgevoerd: de uitvoering van de actie is beëindigd.
    • Stopgezet: de uitvoering van de actie is stopgezet zonder dat ze helemaal is beëindigd; er is geen plan om ze terug op te starten.
  • Bindend: deze lijn verschijnt enkel als de actie deel uitmaakt van het bindend deel van de taakstelling (zie hoofdstuk 1). Hierbij is onderscheid gemaakt tussen:
    • Stand still: actie noodzakelijk voor de stand still of het tegengaan van achteruitgang.
    • 2020: actie noodzakelijk voor het bereiken van een gunstige of verbeterde staat van instandhouding voor 16 habitats tegen 2020.
    • Deelgebied(en): de deelgebied(en) waarvoor de actie bindend is (sommige acties zijn bindend voor een deelgebied maar richtinggevend voor een ander).
    • Habitats/soorten: de habitats en/of soorten waarvoor de actie bindend is (sommige acties zijn bindend voor een habitat en/of soort maar richtinggevend voor andere habitats en/of soorten).

De tabel geeft de situatie weer in augustus 2017.

BE2200037 - Uiterwaarden langs de Limburgse Maas en Vijverbroek

Nr actie Omschrijving actie
1.1

Opstart werkgroep Natuur Gemeenschappelijke Maas in uitvoering van Vlaams Nederlands bilaterale Maascommissie (VNBM) beslissing 15122015: stapsgewijze aanpak grensoverschrijdende afstemming Natura 2000 doelen, grensoverschrijdend natuurgebied, grensoverschrijdende afstemming over het raakvlak natuur en hoogwaterveiligheid, afstemming KRW goede waterkwaliteit bovenstrooms, monitoringsprogramma natuur, operationeel niveau en beleidsniveau verbinden

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Klaverblauwtje, Kopvoorn, Kwartel, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Paapje, Riviergrondel, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Rijkswaterstaat (Nl)

2015

In uitvoering

1.2

Overleg en uitvoeren acties uit nota Lange Termijn Beheer Gemeenschappelijke Maas, uitwerking van de 3 principes volgens beslissing VNBM van 15122015: verduidelijking hydromorfologische processen, analyse planologische bestemmingen, gezamenlijke modellering, hoogwaterknelpunten in beeld bregen, afspraken op procesniveau in relatie tot vergunningen, kayak in samenspraak met werkgroep Natuur

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Rijkswaterstaat (Nl)

2015

In uitvoering

1.3

Opvolgen van de ontwerpen en opvolging van de werken die uitgevoerd worden(o.a. in kader van de Boertienlocaties) in functie van waterveiligheid en natuur binnen SBZ

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

4, 8, 12

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Blauwborst, Bosrietzanger, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Moerassprinkhaan, Otter, Paapje, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Zeelt

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap Onroerend Erfgoed, Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Rijkswaterstaat (Nl), Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

1.4 Onderzoek naar het verder zetten Grensoverschrijdende Samenwerking in functie van grensoverschrijdend Ecologisch Basisplan (GEB) o.a. onderzoek naar mogelijkheden om oud stort op te ruimen in Vijverbroek

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1

7140, 91E0, Boomklever, Bosuil, Goudvink, Havik, Kleine modderkruiper, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Rivierdonderpad, Wielewaal

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, Provincie Limburg, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Staatsbosbeheer (Nl), vzw Natuurpunt

Op te starten

1.5 Grensoverschrijdende afspraken rond monitoring oppervlaktewater kaderrichtlijn water (KRW) verderzetten

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6430, 91E0, Beekrombout, Bermpje, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Dwergmuis, Europese bever, Goudvink, Grasmus, Havik, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Rijkswaterstaat (Nl), Vlaamse Milieumaatschappij

2015

In uitvoering

1.6 Grensoverschrijdende afspraken rond monitoring grondwater in functie van effecten Nederlands grensmaas project

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6430, 91E0, Beekrombout, Bermpje, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Dwergmuis, Europese bever, Goudvink, Grasmus, Havik, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

2015

In uitvoering

1.7

Grensoverschrijdende monitoring grinddrempels verderzetten om indien nodig gepaste maatregelen te nemen

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, Beekrombout, Bermpje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Rijkswaterstaat (Nl)

2015

In uitvoering

1.8 Grensoverschrijdende afspraken maken op vlak van reglementering rond begrazinging natuurreservaten

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6430, 6510, 91E0, rbbkam

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Agentschap voor Natuur en Bos, Departement Landbouw en Visserij, Federale overheid, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg (Nl), Rijkswaterstaat (Nl), Sector landbouw, Stad Maaseik, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

1.9 Bespreken beheerkeuzes en uitwisselen beheerervaringen via Platform Rivierpark Maasvallei

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Agentschap voor Natuur en Bos, Natuurmonumenten (Nl), nv De Scheepvaart, Provincie Limburg (Nl), vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2010

In uitvoering

1.10 Indien er opportuniteiten zijn: opnieuw opstarten onderzoek naar verplaatsen nutsleidingen buiten winterdijk, zodat meer natuurlijke oevers kunnen ontstaan en meer dynamische processen kunnen plaatsvinden

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

8, 9

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

nv De Scheepvaart

Agentschap voor Natuur en Bos, Fluxys, Natuurmonumenten (Nl), Provincie Limburg (Nl), Rijkswaterstaat (Nl), Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In onderzoek

1.11 Zorgen dat er voldoende grind in de rivier aanwezig is zodat de dynamische processen hierop kunnen inspelen

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, Beekrombout, Bermpje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Rijkswaterstaat (Nl)

2010

In uitvoering

1.12 Onderzoeken impact stroomopwaartse waterkwaliteit en vuilvracht (Wallonië, Frankrijk,…) om indien mogelijk maatregelen te nemen

Grensoverschrijdende afstemming

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, Beekrombout, Bermpje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Otter, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Internationale Maascommissie

Vlaamse Milieumaatschappij

Op te starten

2.1 Uitvoeren acties in kader van de stroomgebiedsbeheerplannen: doelstellingen inzake waterkwaliteit

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Ja

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Bekkensecretariaat

Agentschap voor Natuur en Bos, Aquafin, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, Infrax, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.2 Uitvoeren acties in kader van de stroomgebiedsbeheerplannen: Instandhouding, herstel of ontwikkeling van een zo natuurlijk mogelijke waterhuishouding

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Ja

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Bekkensecretariaat

Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.3 Uitvoeren acties in kader van de stroomgebiedsbeheerplannen: Natuurlijke sedimentbalans

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Bekkensecretariaat

Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.4 Uitvoeren acties in kader van de stroomgebiedsbeheerplannen: Behoud en ontwikkeling voldoende natuurlijke stromingsdiversiteit, dieptevariatie en sedimentatie- en erosieprocessen binnen de bedding (structuurherstel)

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Ja

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Bekkensecretariaat

Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.5 Uitvoeren acties in kader van de stroomgebiedsbeheerplannen: Opheffen van de vismigratieknelpunten op de prioritaire waterlopen

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Vlaamse Milieumaatschappij

Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.6 Onderzoek naar hoe we in toekomst kunnen omgaan met een dynamisch rivierbed zonder menselijke ingrepen waarbij zowel de veiligheid als de natuurfunctie kunnen samen gaan (Zie ook actie 1.2)

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, 6120, Beekrombout, Bermpje, Graspieper, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Agentschap voor Natuur en Bos

nv De Scheepvaart, Provincie Limburg (Nl), Rijkswaterstaat (Nl)

Op te starten

Stand still

1

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, Rivierdonderpad

2.7 Onderzoeken waar de potenties voor 6120, 91F0 liggen rekening houdend met de toekomstige ingrepen en hun impact op waterstanden/peilen

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6120, 91F0, Graspieper, Grote bonte specht, Veldkrekel, Wielewaal

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, INBO, nv De Scheepvaart, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

1

6120, 91F0

3

6120, 91F0

4

6120, 91F0

6

6120, 91F0

7

91F0

8

6120, 91F0

9

6120, 91F0

10

6120, 91F0

11

91F0

12

6120, 91F0

13

6120, 91F0

2.8 Zorgen dat er voldoende grind in de rivier aanwezig is zodat de dynamische processen hierop kunnen inspelen

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, Beekrombout, Bermpje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Rijkswaterstaat (Nl)

2010

In uitvoering

Stand still

1

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, Rivierdonderpad

2.9 Onderzoeken impact stroomopwaartse waterkwaliteit en vuilvracht (Wallonië, Frankrijk,…) om indien mogelijk maatregelen te nemen

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, 3270, Beekrombout, Bermpje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Otter, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

Internationale Maascommissie

Vlaamse Milieumaatschappij

Op te starten

Stand still

1

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, Otter, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, Otter, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, Otter, Rivierdonderpad

2.10

Integraal project Maasvallei: op korte termijn acties uitvoeren die toestand van de Maas (kwaliteit, kwantiteit, structuur) verbeteren

Een dynamische rivier met goede waterkwaliteit, natuurlijk hydrologisch regime en sedimentlast

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 91E0, 91F0, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Bosrietzanger, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Grasmus, Graspieper, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Zeelt

Bekkensecretariaat

Agentschap voor Natuur en Bos, Aquafin, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, Infrax, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Rijkswaterstaat (Nl), Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

1

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

2

Rivierdonderpad

3

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

4

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Otter, Rivierdonderpad

6

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

7

3260, 3270, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Otter, Rivierdonderpad

8

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

9

6120, 6510, 91F0, Europese bever, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

10

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

11

3260, 3270, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad

12

3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Kleine modderkruiper, Otter, Rivierdonderpad, Rivierrombout

13

3270, 6120, 6430, 6510, 91E0, 91F0, Europese bever, Otter, Rivierdonderpad

3.1 Opvolgen Projectgrindwinning Elerweerd qua inrichting

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

3, 4

6120, 6430, 6510, Bosrietzanger, Dwergmuis, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Paapje, Veldkrekel, Waterspitsmuis

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Sector landbouw, vzw Natuurpunt, Wildbeheereenheid

2012

In uitvoering

3.2 Uitvoeren van Soortenbeschermingsprogramma Kwartelkoning onder voorbehoud van goedkeuring

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

3, 4, 11

6120, 6430, 6510, rbbkam, Bosrietzanger, Dwergmuis, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Paapje, Veldkrekel, Waterspitsmuis

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, nv De Scheepvaart, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Wildbeheereenheid

2015

In uitvoering

3.3

Overleg en uitvoeren acties uit nota Lange Termijn Beheer Gemeenschappelijke Maas, uitwerking van de 3 principes volgens beslissing VNBM van 15122015: verduidelijking hydromorfologische processen, analyse planologische bestemmingen, gezamenlijke modellering, hoogwaterknelpunten in beeld brengen, afspraken op procesniveau in relatie tot vergunningen, kayak in samenspraak met werkgroep Natuur

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Rijkswaterstaat (Nl)

2015

In uitvoering

3.4 Onderzoek naar geschikte beheerpakketten met subsidies op vrijwillige basis ifv kwartelkoning uitwerken en afstemmen paketten Onroerend Erfgoed

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Kwartelkoning

Vlaamse Landmaatschappij

Agentschap Onroerend Erfgoed, Agentschap voor Natuur en Bos, Sector eigenaars, Sector landbouw, Wildbeheereenheid

Op te starten

3.5 Monitoring roepposten kwartelkoning ifv evaluatie genomen maatregelen ifv kwartelkoning en indien nodig wijzigingen doorvoeren

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Kwartelkoning

Agentschap voor Natuur en Bos

Aanspreekpunt privaat beheer, Sector eigenaars, Sector landbouw, Wildbeheereenheid

Op te starten

3.6 Zie actie 6.1 - Afstemmen bestaande beheerplannen aan Natuurbeheerplan en landschapsbeheerplan updaten indien nodig na nieuwe inzichten (o.a. door monitoring): Maasweerden, Maaswinkel, Dal van de Grensmaas en Vijverbroek, Kraaienbos

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

3.7 Zie actie 6.1 - Afstemmen bestaande beheerplannen aan Natuurbeheerplan en landschapsbeheerplan updaten indien nodig na nieuwe inzichten (o.a. door monitoring): Maasweerden, Maaswinkel, Dal van de Grensmaas en Vijverbroek, Kraaienbos

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

3.8 Na inrichting beheer afstemmen op soorten en habitattypes in Elerweerd, Kollegreend via opmaak beheerplan

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

3, 4, 11

6120, 6430, 6510, rbbkam, Bosrietzanger, Dwergmuis, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Paapje, Veldkrekel, Waterspitsmuis

vzw Natuurpunt

Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Kinrooi, Stad Maaseik, vzw Limburgs Landschap

Op te starten

3.9 Overleg over hoe we de doelen gaan halen binnen Heppeneert

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

4

6120, 6430, 6510, rbbkam, Bosrietzanger, Dwergmuis, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Paapje, Veldkrekel, Waterspitsmuis

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, nv De Scheepvaart, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, Stad Maaseik

Op te starten

3.10 Afstemmen ruimtelijk gebruik in Elerweerd via RUP

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

3, 4

3260, 6430, 6510, 91E0, rbbkam, Boomkikker, Bosrietzanger, Grasmus, Graspieper, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad

Departement Ruimte Vlaanderen

Agentschap Onroerend Erfgoed, Agentschap voor Natuur en Bos, Sector landbouw

2015

In uitvoering

3.11

Afstemming project Rivierverruiming Meeswijk, Groeskens-Negenoord-Booien-Veurzen-Bichterweerd-Zuid ifv graslandherstel met de graslanddoelstellingen binnen SBZ-H

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

12

rbbkam, Kwartelkoning

nv De Scheepvaart

Agentschap voor Natuur en Bos, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap

2015

In uitvoering

3.12 Afstemmen met Departement ERFGOED omtrent inzetten Erfgoed subsidies ifv graslandbeheer

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 12, 13

6120, 6430, 6510, rbbkam, Bosrietzanger, Dwergmuis, Grasmus, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Paapje, Veldkrekel, Waterspitsmuis

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, Sector eigenaars

Op te starten

3.13 Project in kader van rivierverruiming door het wegnemen van de breukstenen ter hoogte van Heppeneert

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

4

3260, 3270, Beekrombout, Kleine modderkruiper, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Weidebeekjuffer

nv De Scheepvaart

Agentschap Onroerend Erfgoed, Agentschap voor Natuur en Bos

2017

Plan in opmaak

3.14

Beschermen nesten en jongen van kwartelkoning op landbouwpercelen

Herstel leefgebied kwartelkoning

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Kwartelkoning

Agentschap voor Natuur en Bos

Sector landbouw

2016

In uitvoering

4.1 Openmaken veenpakket door boomopslag (o.a. wilgen/populieren) te verwijderen

Herstel laagveen in deelgebied 1

Nee

1

7140, Moerassprinkhaan

vzw Natuurpunt

Agentschap voor Natuur en Bos

2001

In uitvoering

4.2 Monitoring waterpeil om indien nodig herstelmaatregelen op te nemen

Herstel laagveen in deelgebied 1

Nee

1

7140, Moerassprinkhaan

Agentschap voor Natuur en Bos

INBO, vzw Natuurpunt

2005

In uitvoering

4.3 Onderzoek naar mogelijkheden om oud stort te verwijderen (zie Grensoverschrijdend ecologisch basisplan (GEB) actie 1.4

Herstel laagveen in deelgebied 1

Nee

1

7140, 91E0, Boomklever, Bosuil, Goudvink, Havik, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Wielewaal

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, Provincie Limburg (Nl), vzw Natuurpunt

Op te starten

5.1 Poelen visvrij maken/ houden in Maaswinkel, Vijverbroek

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

9

Boomkikker, Glassnijder, Kamsalamander, Poelkikker, Variabele waterjuffer

vzw Natuurpunt

2001

In uitvoering

Stand still

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.2

Onderhoudsbeheer: boomopslag rond poelen in toom houden zodat er voldoende zonbeschenen braamstruwelen aanwezig blijven

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

vzw Natuurpunt

2001

In uitvoering

Stand still

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.3 Onderzoeken naar mogelijkheden voor corridor in functie van amfibieën binnen deelgebied 8: Maaswinkel, Grindgroeve, Uiterwaarden van Mazenhoven, Meeswijk, Kerkeweerd en deelgebied 9: Uiterweerden Maaswinkel-Omgeving Steenbakkerij en deelgebied 13: Hochterbampd

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

Agentschap voor Natuur en Bos

Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

8

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.4 Voorzien en onderhoud van voldoende geschikte voortplantingswateren op natuurterreinen

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Boomkikker, Glassnijder, Kamsalamander, Poelkikker, Variabele waterjuffer

Agentschap voor Natuur en Bos

Sector eigenaars, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

8

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.5 Voorzien en onderhoud van voldoende geschikte voortplantingswateren op vrijwillige basis

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Boomkikker, Glassnijder, Kamsalamander, Poelkikker, Variabele waterjuffer

Vlaamse Landmaatschappij

Sector eigenaars, Sector landbouw

Op te starten

Stand still

8

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.6 Monitoring Boomkikkers, Kamsalamander, Poelkikker ifv evaluatie genomen maatregelen om indien nodig aanpassingen te kunnen doorvoeren

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

vzw Natuurpunt

Agentschap voor Natuur en Bos, vzw Limburgs Landschap

2001

In uitvoering

Stand still

8

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

9

Boomkikker, Kamsalamander, Poelkikker

5.7 Opstellen en na goedkeuring uitvoeren van een Soortenbeschermingsprogramma Boomkikker

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Boomkikker

Agentschap voor Natuur en Bos

Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

8

Boomkikker

9

Boomkikker

5.8 Opstellen en na goedkeuring uitvoeren van een Soortenbeschermingsprogramma Kamsalamander

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8, 9, 13

Kamsalamander

Agentschap voor Natuur en Bos

Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

8

Kamsalamander

9

Kamsalamander

5.9 Verder zetten ondersteuningsovereenkomst op habitatwaardige graslanden (6510) langs de Maas en/of onderzoeken of er mogelijkheden zijn tot opmaak beheerplan

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

9

6510, Boomkikker, Graspieper

Provincie Limburg

Sector eigenaars, Sector landbouw

2001

In uitvoering

Stand still

9

Boomkikker

5.10 Pacht opzeggen perceel in eigendom van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) te Leut conform de pachtwetgeving

Herstel amfibieënpopulaties

Nee

8

6120, 6510, Boomkikker

Agentschap voor Natuur en Bos

Op te starten

Stand still

8

Boomkikker

6.1 Afstemmen bestaande beheerplannen aan Natuurbeheerplan en landschapsbeheerplan updaten indien nodig na nieuwe inzichten (o.a. door monitoring): Maasweerden, Maaswinkel, Dal van de Grensmaas en Vijverbroek, Kraaienbos

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

6.2 Met gemeenten samen bekijken of eigendommen mee kunnen spelen in doelstellingen om daarna beheerplan op te stellen

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, Stad Maaseik

Op te starten

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

6.3 Maaibeheer dijken afstemmen op fauna en flora (o.a. gefaseerd maaien,…)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6510, Graspieper, Klaverblauwtje, Kwartel

nv De Scheepvaart

Agentschap voor Natuur en Bos, INBO

2016

In uitvoering

Stand still

1

6510

6.4 Bever monitoring: opvolging populatiegrootte en genetische diversiteit

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Europese bever

Agentschap voor Natuur en Bos

Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, INBO, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Watering

Op te starten

6.5 "Soortbeschermingsprogramma voor de Europese Bever (Castor fiber) in Vlaanderen" als richtkader voor de beverpopulatie in de Maasvallei: Uitvoeren van dit soortbeschermingsprogramma.

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Europese bever

Agentschap voor Natuur en Bos

Aanspreekpunt privaat beheer, Agentschap voor Natuur en Bos, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Watering, Wildbeheereenheid

2014

In uitvoering

6.6 Opstart werkgroep Natuur Gemeenschappelijke Maas in uitvoering van Vlaams Nederlands bilaterale Maascommissie (VNBM) beslissing 15122015: stapsgewijze aanpak grensoverschrijdende afstemming Natura 2000 doelen, grensoverschrijdend natuurgebied, grensoverschrijdende afstemming over het raakvlak natuur en hoogwaterveiligheid, afstemming KRW goede waterkwaliteit bovenstrooms, monitoringsprogramma natuur, operationeel niveau en beleidsniveau verbinden

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie

Agentschap voor Natuur en Bos, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Rijkswaterstaat (Nl)

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

6.7 Onderzoek naar instrumenten voor afstemmen van bemestingsdruk ifv standplaatsvereisten van habitats (6510, 6120) en soorten (kwartelkoning, grauwe klauwier)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6120, 6510, rbbkam, Kwartelkoning

Vlaamse Landmaatschappij

Agentschap voor Natuur en Bos, Sector eigenaars, Sector landbouw

Op te starten

Stand still

1

6120, 6510, Kwartelkoning

6.8 Omvorming populierenbos naar 91E0 in erkend natuurreservaat Vijverbroek

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1

91E0, Boomklever, Bosuil, Goudvink, Havik, Matkop, Middelste bonte specht, Nachtegaal, Wielewaal

vzw Natuurpunt

2015

In uitvoering

6.9

Inzetten grondenbank voor uitruilen van gronden in zoekzone habitats

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

8, 9

6120, 6510, 91E0, 91F0, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Dwergmuis, Europese bever, Goudvink, Grasmus, Havik, Kamsalamander, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Paapje, Waterspitsmuis, Wielewaal

Vlaamse Landmaatschappij

Agentschap voor Natuur en Bos, Bosgroep, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Maasmechelen, Provincie Limburg, Sector eigenaars, Sector landbouw

Op te starten

6.10

Onderzoek naar de mogelijkheden voor het aankopen van gronden binnen zoekzone habitats ifv bufferen, verbinden of vergroten van bestaande natuurkernen in kader van Strategisch project Maasvallei

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6120, 6510, 91E0, 91F0, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Dwergmuis, Europese bever, Goudvink, Grasmus, Havik, Kamsalamander, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Paapje, Waterspitsmuis, Wielewaal

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Agentschap voor Natuur en Bos, Bosgroep, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

Stand still

1

6120, 6510, Kwartelkoning

6.11 Afspraken maken, stimuleren en uitvoeren van bebossing door privé-eigenaars ifv bufferen, verbinden of vergroten van bestaande boskernen binnen SBZ conform het aanwijzingsbesluit

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

8, 9

91E0, 91F0, Boomklever, Bosuil, Europese bever, Goudvink, Havik, Matkop, Middelste bonte specht, Nachtegaal, Wielewaal

Bosgroep

Agentschap voor Natuur en Bos, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw

2000

In uitvoering

6.12 Opstellen en na goedkeuring uitvoeren van een soortenbeschermingsplan voor Vleermuizen inclusief monitoring

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Agentschap voor Natuur en Bos

nv De Scheepvaart, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

6.13

Procedure omtrent Bosbeheerplan Beschermd Landschap Vilain XIIII verderzetten.

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

8

6120, 6510, Boomkikker, Kamsalamander

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, Bosgroep, Gemeente Maasmechelen, Sector eigenaars, Sector landbouw

2015

In uitvoering

6.14 Bestrijden van invasieve exoten

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Agentschap voor Natuur en Bos

Bekkensecretariaat, Bosgroep, Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, nv De Scheepvaart, Sector eigenaars, Sector landbouw, Stad Maaseik, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Wildbeheereenheid

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

6.15 Overleg rond gezamenlijke aanpak opruimen zwerfvuil dat aangevoerd wordt door de Maas o.a. bestaande overleg breder uitwerken

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

2, 3, 4, 7, 8, 9, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Regionaal Landschap Kempen en Maasland

Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, Internationale Maascommissie, nv De Scheepvaart, Provincie Limburg, Provincie Limburg (Nl), Rijkswaterstaat (Nl), Sector eigenaars, Sector landbouw, Stad Maaseik, Vlaams Nederlands Bilaterale Maascommissie, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Wildbeheereenheid

2011

In uitvoering

6.16 Maken van afspraken over de lokale invulling van de Programmatorische Aanpak Stikstof (PAS)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Ja

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam, Beekrombout, Bermpje, Bittervoorn, Boomkikker, Boomklever, Bosrietzanger, Bosuil, Bruine korenbout, Dwergmuis, Europese bever, Glassnijder, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kamsalamander, Klaverblauwtje, Kleine modderkruiper, Kopvoorn, Kwartel, Kwartelkoning, Matkop, Middelste bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Otter, Paapje, Poelkikker, Rivierdonderpad, Riviergrondel, Rivierrombout, Serpeling, Snoek, Variabele waterjuffer, Veldkrekel, Vroege glazenmaker, Waterspitsmuis, Weidebeekjuffer, Wielewaal, Zeelt

Regiebureau PAS

Op te starten

Stand still

1

6120, 6430, 6510, 7140, Kwartelkoning

6.17 Door kalibratie is 91E0_wvb (wilgenvloedbos) in abiotisch ongeschikt deelgebied 1 terecht gekomen. Uitzoeken waar geschikt bos aanwezig is in de andere deelgebieden voor omvorming naar wilgenvloedbos

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

3, 7, 8, 9, 11, 12, 13

91E0

Agentschap voor Natuur en Bos

Agentschap Onroerend Erfgoed, INBO, nv De Scheepvaart, Regionaal Landschap Kempen en Maasland, Sector eigenaars, Sector landbouw, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

6.18 Aanpak explosieve toename ganzensoorten (grauwe gans, canadese gans, nijlgans, …): bestaande initiatieven verderzetten en afspraken maken over aanpak in de volledige vallei

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

6120, 6430, 6510, rbbkam

Agentschap voor Natuur en Bos

Gemeente Dilsen-Stokkem, Gemeente Kinrooi, Gemeente Lanaken, Gemeente Maasmechelen, Provincie Limburg, Sector eigenaars, Sector landbouw, Stad Maaseik, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt, Wildbeheereenheid

2015

In uitvoering

Stand still

1

6120, 6430, 6510

6.19 Onderzoek naar mogelijkheden om SBZ geschikt te maken voor otter als verbindingsgebied tussen Waalse en Nederlandse kernpopulatie: verbeteren kwaliteit leefgebied o.a. (waterkwaliteit, visrijke gebieden, natuurlijk overstromingsregime, )

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

Otter

Agentschap voor Natuur en Bos

nv De Scheepvaart, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

6.20 Onderzoek naar mogelijkheden om leefgebied kleine modderkruiper kwalitatief goed te ontwikkelen (zuurstofrijk water met zandig substraat en dikke sliblaag, aanwezigheid van dood hout, stenen, submerse vegetatie, …)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

7, 8, 11

3260

Agentschap voor Natuur en Bos

Bekkensecretariaat, Gemeenten, nv De Scheepvaart, Vlaamse Milieumaatschappij, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

6.21 Onderzoek naar mogelijkheden om leefgebied rivierrombout te verbeteren (graslandherstel, dynamisch roiviersysteem, gevarieerde biotoopstructuur, beperken golfslag van gemotoriseerde pleziervaart, traag stomend water nabij zandbanken, ...)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

3, 4, 8, 9, 12, 13

3270, 6120, 6430, 6510, Rivierrombout

Agentschap voor Natuur en Bos

Bekkensecretariaat, nv De Scheepvaart, vzw Limburgs Landschap, vzw Natuurpunt

Op te starten

6.22 Onderzoek naar mogelijkheden om de kwaliteit te verbeteren van het leefgebied bittervoorn door waterhabitats in goede kwaliteit na te streven en migratieknelpunten op te heffen

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

3, 6, 11, 13

3150, 3260, 3270, Bittervoorn

Agentschap voor Natuur en Bos

Bekkensecretariaat, Gemeenten, nv De Scheepvaart, Vlaamse Milieumaatschappij

Op te starten

6.23 Onderzoek naar mogelijkheden om het leefgebied te verbeteren van rivierdonderpad (zuurstofgehalte, migratieknelpunten opheffen, dynamisch riviersysteem)

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13

3260, Rivierdonderpad

Agentschap voor Natuur en Bos

Bekkensecretariaat, Gemeenten, nv De Scheepvaart, Vlaamse Milieumaatschappij

Op te starten

6.24

Vragen om de BWK-kaart aan te passen / te actualiseren in deelgebed 8, 12 en 13 vermits de huidige kaart na de grootschalige herinrichtingswerken niet meer voldoet

Duurzaam beheer in alle deelgebieden

Nee

8, 12, 13

3150, 3260, 3270, 6120, 6430, 6510, 7140, 9160, 91E0, 91F0, rbbkam

Agentschap voor Natuur en Bos

INBO

2017

In uitvoering

5 Overzichtkaart

De overzichtskaart biedt ons informatie voor en een stand van zaken over de realisatie van de doelen voor deze SBZ. De verschillende onderdelen zijn te consulteren via een geoloket.

 

 5.1 Synthesekaart

De synthesekaart biedt een samengesteld, vereenvoudigd overzicht van de actuele Europees te beschermen habitats en de oppervlaktes Europees te beschermen habitats onder passend beheer (zie hoofdstuk 3).

In het geoloket wordt de synthesekaart weergegeven met dit symbool 

5.2 Situering van de actuele Europees te beschermen habitats

De kaarten ‘Actueel habitat’ geven indicatief de ligging van de actuele Europees te beschermen habitats in deze SBZ weer, op basis van referentie 9 (zie hoofdstuk 6). De kaart ‘Actueel habitat overzicht’ geeft een overzicht alle actuele habitats. De kaarten ‘Actueel habitat per cluster’ en ‘Actueel habitat per habitat’ maken de actuele habitats respectievelijk in clusters van verwante habitats en voor elk habitat apart zichtbaar.

In het geoloket wordt de kaart: 

  • actueel habitat overzicht weergegeven met dit symbool   
  • actueel habitat per cluster met dit symbool  
  • actueel habitat per habitat met dit symbool 

5.3    Situering van de gebieden beheerd met het oog op de realisatie van de doelen

De kaarten ‘Passend beheer’ (voor definitie, zie hoofdstuk 3) geven indicatief weer welke oppervlaktes Europees te beschermen habitats onder passend beheer zijn bij het ANB, verschillende openbare besturen en de erkende terreinbeherende verenigingen (zie hoofdstuk 3). De kaart ‘Passend beheer overzicht’ geeft het overzicht van alle oppervlaktes onder passend beheer voor habitats. De kaarten ‘Passend beheer per cluster’ en ‘Passend beheer per habitat’ maken de oppervlaktes onder passend beheer respectievelijk in clusters van verwante habitats en voor elk habitat apart zichtbaar.

De huidige kaart geeft de situatie weer in februari 2017.

In het geoloket wordt de kaart :

  • oppervlakte onder passend beheer overzicht weergegeven met dit symbool 
  • oppervlakte onder passend beheer per cluster weergegeven met dit symbool 
  • oppervlakte onder passend beheer per habitat weergegeven met dit symbool 

5.4 Situering van de vegetaties relevant als leefgebied voor Europees te beschermen soorten

Omdat voor de vegetaties relevant als leefgebied voor Europees te beschermen soorten geen terreininventarisatiegegevens bestaan, werd deze kaart opgemaakt door middel van een ruimtelijk model. Dit model werkt op basis van de ecologische karakteristieken van de soort, aangevuld met actuele verspreidingsgegevens en de verbreidingscapaciteit van de soort. De bekomen afbakening vormt op dit moment de best beschikbare benadering van de actuele leefgebieden van de betreffende soorten. Voor een gedetailleerde beschrijving van de methodiek wordt verwezen naar referenties 4, 5 en 6 (zie hoofdstuk 6).

De opmaak ervan was niet voor alle Europees te beschermen soorten mogelijk omdat

  • een aantal mobiele soorten zeer ruime en weinig gedifferentieerde leefgebieden kent (bv. slechtvalk, kokmeeuw);
  • voor de leefgebiedkarakteristieken van bepaalde soorten geen (gebiedsdekkende) kaartlaag voorhanden is (bv. bittervoorn en kleine modderkruiper);
  • voor een aantal soorten de wetenschappelijke kennis en de beschikbare data ontoereikend zijn (bv. vleermuizen).

In het geoloket worden de leefgebieden weergegeven met de symbolen symbool leefgebieden voor het overzicht,  Synthesekaart Groepen voor de groepen en symbool leefgebieden voor de soorten, en dit enkel voor soorten waarvoor de opmaak van de kaarten mogelijk was en waarvoor doelen zijn ingeschreven in het S-IHD-besluit.

5.5 Situering van de aanwezigheid van habitattypische soorten

Onderstaand overzicht geeft indicatief weer welke habitattypische soorten actueel voorkomen per deelgebied op basis van referenties 7 en 8 (zie hoofdstuk 6). Habitattypische soorten zijn soorten die kenmerkend zijn voor één of soms meerdere habitattypes. Voor het bereiken van de regionaal gunstige staat van instandhouding van het habitat, moeten de populaties van de habitattypische soorten, verbonden aan dat habitat, ook in een regionaal gunstige staat van instandhouding worden gebracht of gehouden. Meer gedetailleerde informatie over habitattypische soorten is beschikbaar in referenties 1, 2 en 3 (zie hoofdstuk 6).

 

Situering van de aanwezigheid van habitattypische soorten

Deelgebieden Fauna Flora
BE2200037-1 Beekrombout, Boomklever, Bosrietzanger, Bruine korenbout, Glassnijder, Grasmus, Grote bonte specht, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Roodborsttapuit, Sprinkhaanzanger, Vroege glazenmaker, Weidebeekjuffer, Wespendief, Wielewaal Bittere veldkers, Framboos, Glad walstro, Grote bevernel, Hangende zegge, Hulst, Knoopkruid s.l., Moerasvaren, Veldlathyrus
BE2200037-2 Beemdkroon, Glad walstro, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruisdistel, Margriet, Rivierfonteinkruid, Veldsalie
BE2200037-3 Bruine korenbout, Grasmus, Havik, Weidebeekjuffer Beemdkroon, Gevlekte aronskelk, Glad walstro, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Hulst, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruipend stalkruid, Kruisdistel, Maarts viooltje, Margriet, Ondergedoken moerasscherm, Rapunzelklokje, Ruig klokje, Ruige leeuwentand, Veldlathyrus, Veldsalie, Vlottende waterranonkel, Zacht vetkruid, Zachte haver
BE2200037-4 Beemdkroon, Bloedzuring, Glad walstro, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruipend stalkruid, Kruisdistel, Margriet, Rapunzelklokje, Rivierfonteinkruid, Ruig klokje, Ruige leeuwentand, Veldlathyrus, Veldsalie, Vlottende waterranonkel, Zacht vetkruid, Zachte haver
BE2200037-6 Grasmus, Nachtegaal Beemdkroon, Bevertjes, Bloedzuring, Glad walstro, Goudhaver, Groot streepzaad, Grote bevernel, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Margriet, Rapunzelklokje, Ruige leeuwentand, Veldlathyrus, Voorjaarsganzerik, Zacht vetkruid
BE2200037-7 Glassnijder Beemdkroon, Blauwe knoop, Bloedzuring, Boskortsteel, Echte guldenroede, Glad walstro, Goudhaver, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Grote pimpernel, Gulden sleutelbloem, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Lathyruswikke, Margriet, Naaldwaterbies, Rapunzelklokje, Rivierfonteinkruid, Ruige leeuwentand, Veldlathyrus, Veldsalie, Vlottende waterranonkel, Wondklaver, Zacht vetkruid
BE2200037-8 Blauwvleugelsprinkhaan, Boomklever, Bosrietzanger, Braamsluiper, Dodaars, Glassnijder, Grasmus, Grote bonte specht, Havik, Kleine bonte specht, Kleine parelmoervlinder, Knopsprietje, Kwartel, Kwartelkoning, Roodborsttapuit, Sprinkhaanzanger, Weidebeekjuffer, Wielewaal Beemdkroon, Blauwe bosbes, Bleeksporig bosviooltje, Bloedzuring, Bosanemoon, Bosgierstgras, Boskortsteel, Bosmuur, Boswederik, Boszegge, Doorgroeid fonteinkruid, Draadzegge, Drienerfmuur, Gestreepte klaver, Gevlekte aronskelk, Glad walstro, Goudhaver, Graslathyrus, Groot heksenkruid, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Grote keverorchis, Grote pimpernel, Gulden boterbloem, Gulden sleutelbloem, Kleine maagdenpalm, Kleine ratelaar, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruisdistel, Maarts viooltje, Margriet, Rapunzelklokje, Reuzezwenkgras, Rivierfonteinkruid, Ruige leeuwentand, Veldlathyrus, Veldsalie, Vlottende waterranonkel, Wondklaver, Zacht vetkruid, Zachte haver
BE2200037-9 Bosrietzanger, Braamsluiper, Glassnijder, Grasmus, Grote bonte specht, Havik, Nachtegaal, Roodborsttapuit, Variabele waterjuffer, Weidebeekjuffer, Zeelt Beemdkroon, Bittere veldkers, Bloedzuring, Boskortsteel, Bosmuur, Draadzegge, Echte guldenroede, Gevlekte aronskelk, Glad walstro, Goudhaver, Graslathyrus, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Grote waterranonkel, Gulden sleutelbloem, Kikkerbeet, Kleine ratelaar, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Liggend walstro, Maarts viooltje, Margriet, Muskuskruid, Rapunzelklokje, Rivierfonteinkruid, Ruige leeuwentand, Stomp kweldergras, Veldlathyrus, Vingerhoedskruid, Vlottende waterranonkel, Wilde hyacint, Wilde kamperfoelie, Zacht vetkruid, Zachte haver
BE2200037-10 Beemdkroon, Bloedzuring, Echte guldenroede, Gestreepte klaver, Gevlekte aronskelk, Glad walstro, Goudhaver, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Gulden sleutelbloem, Knolsteenbreek, Knoopkruid s.l., Kraailook, Maarts viooltje, Margriet, Ruige leeuwentand, Stomp kweldergras, Veldlathyrus, Vlottende waterranonkel, Wondklaver
BE2200037-11 Bosrietzanger, Braamsluiper, Bruine korenbout, Dodaars, Grasmus, Graspieper, Grote bonte specht, Havik, Kleine bonte specht, Kleine parelmoervlinder, Kwartel, Kwartelkoning, Moerassprinkhaan, Nachtegaal, Roodborsttapuit, Sprinkhaanzanger, Weidebeekjuffer, Wekkertje, Wielewaal Beemdkroon, Bittere veldkers, Bloedzuring, Framboos, Glad walstro, Graslathyrus, Groot streepzaad, Grote bevernel, Kleine ratelaar, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruisdistel, Margriet, Rapunzelklokje, Veldlathyrus, Zachte haver
BE2200037-12 Blauwvleugelsprinkhaan, Bosrietzanger, Graspieper, Roodborsttapuit, Weidebeekjuffer, Wielewaal Beemdkroon, Boskortsteel, Gesteeld glaskroos, Glad walstro, Groot warkruid, Knoopkruid s.l., Kraailook, Kruisdistel, Margriet, Naaldwaterbies, Veldlathyrus, Veldsalie, Vlottende waterranonkel
BE2200037-13 Blauwvleugelsprinkhaan, Boomklever, Bosrietzanger, Braamsluiper, Bruin blauwtje, Grasmus, Grote bonte specht, Havik, Kleine bonte specht, Snoek, Sprinkhaanzanger, Weidebeekjuffer, Wespendief, Wielewaal Beemdkroon, Bittere veldkers, Bloedzuring, Bosmuur, Boszegge, Daslook, Drienerfmuur, Duinvogelmuur, Echte guldenroede, Gevlekte aronskelk, Glad walstro, Goudhaver, Groot heksenkruid, Groot streepzaad, Groot warkruid, Grote bevernel, Gulden sleutelbloem, Hulst, Knoopkruid s.l., Kraailook, Maarts viooltje, Margriet, Muskuskruid, Rapunzelklokje, Rivierfonteinkruid, Stomp kweldergras, Veldlathyrus, Veldsalie, Verspreidbladig goudveil, Vingerhoedskruid, Vlottende waterranonkel, Wilde kamperfoelie, Zachte haver, Zilte schijnspurrie

6 Referenties

1.:  Geert De Knijf, Desiré Paelinckx (2012). Typische faunasoorten van de verschillende Natura 2000 habitattypes, in functie van de beoordeling van de staat van instandhouding op niveau Vlaanderen (ref. INBO.A.2013.139)

2.: Adriaens, Dries; Adriaens, Tim; Ameeuw, Griet (2008). Ontwikkeling van criteria voor de beoordeling van de lokale staat van instandhouding van de habitattypische soorten (ref. INBO.R.2008.35)

3: Adriaens, P. & Ameeuw, G. (red) (2008). Ontwikkeling van criteria voor de beoordeling van de lokale staat van instandhouding van de vogelrichtlijnsoorten.  D/2008/3241/287 (ref.INBO.R.2008.36)

4.: Maes et al. (2015). Afbakenen van potentiële leefgebiedenkaarten voor Europese en Vlaamse prioritaire soorten in het kader van de voortoets. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2015. (versie 2.0). (ref. INBO.R.2015.10201559). 

5: : Maes D., Anselin A., De Knijf G., Denys L., Devos K., Gouwy J., Leyssen A., Packet J., Pauwels I., Pollet M., Speybroeck J., Stienen E., Thomaes A., T’jollyn F., Van Den Berge K., Van Landuyt W., Van Thuyne G., Vermeersch G. & Verhaeghe F. (2017). Afbakenen van actueel relevant potentieel leefgebied voor een selectie van Europees prioritaire soorten. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2017 (30) (ref. INBO.R.12602606 . Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel.

6.: Dirk Maes, Koen Devos, Anny Anselin, Eric Stienen, David Buysse, Ine Pauwels & Thierry Onkelinx (2016). Advies over de leefgebiedenkaarten van Natura 2000-soorten (ref. INBO.A.3415)

7.: De Knijf, Geert; Vermeersch, Glenn (datum). Advies over de actuele verspreiding van de habitattypische soorten per SBZ-H deelgebied - deel fauna (ref. INBO.A.3233)

8.: Van Landuyt, Wouter; De Knijf, Geert (2014). Advies over de verspreiding van de habitattypische soorten per SBZ-H deelgebied - deel flora (ref. INBO.A.3192)

9. De Saeger, S., Guelinckx, R., Oosterlynck, P., De Bruyn, A., Debusschere, K., Dhaluin, P., ... Paelinckx, D. (2020). Biologische Waarderingskaart en Natura 2000 Habitatkaart, uitgave 2020. (Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek; Nr. 35). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. https://doi.org/10.21436/inbor.18840851  

Begrippenlijst